İstanbul'da 11-12 Şubat'ta düzenlenecek "2. Türkiye-Afrika Ortaklığı Bakan Düzeyinde Gözden Geçirme Konferansı" öncesinde Türkiye ile Afrika arasında son yıllarda ticari ve siyasi ilişkilerin gelişimi dikkati çekiyor.
ANKARA - Türkiye, 11-12 Şubat'ta Afrika ülkelerinden çok sayıda bakan ve temsilcinin katılımıyla İstanbul'da düzenlenecek "2. Türkiye-Afrika Bakan Düzeyinde Gözden Geçirme Konferansı"na ev sahipliği yapacak. Konferansta, Türkiye ve Afrika ülkeleri arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi ele alınacak.
Gelecek yıl Türkiye'de düzenlenecek 3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'ne hazırlık amacı taşıyan "2. Türkiye-Afrika Bakan Düzeyinde Gözden Geçirme Konferansı", Türkiye'nin Afrika Birliğinin stratejik ortağı olmasının 10'uncu yılında düzenlenecek.
Konferansa, Afrika Birliği temsilcilerinin yanı sıra 19 Afrika ülkesinden Bakan ve temsilciler katılacak. Konferansta Türkiye ve Afrika ülkeleri arasındaki iş birliğinin daha ileriye taşınması için atılacak adımlar değerlendirilecek.
Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre, Afrika ülkeleriyle tecrübe, siyasi ve kültürel birikim, imkan ve kaynakların paylaşılmasına büyük önem veren Türkiye, Afrika Birliği ile stratejik ortaklık temelinde yakın iş birliğini sürdürmeye kararlı bir politika sergiliyor.
Ocak 2008'de düzenlenen Afrika Birliği Zirvesinde Türkiye birliğin stratejik ortağı ilan edildi. İlki 2008'de İstanbul'da düzenlenen Türkiye-Afrika Zirvesi'nin ikincisi Kasım 2014'te Ekvator Ginesi'nin başkenti Malabo'da yapıldı. Üçüncü zirvenin 2019'da Türkiye'de yapılması planlanıyor.
Afrika ile ilişkilerin gelişmesine önem veren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bakan, bürokrat ve iş adamları eşliğinde bugüne kadar 24 Afrika ülkesine resmi ziyaret gerçekleştirdi. Erdoğan, ziyaretlerinde Türkiye ile Afrika ülkeleri arasında çok sayıda ikili anlaşmanın imzalanmasına da öncülük etti.
Türkiye, 2009'da kıtada 12 olan büyükelçilik sayısını 40'a çıkarırken orta ila uzun vadede, Afrika'nın tamamında Büyükelçilik açmayı hedefliyor. Ankara'da da 33 Afrika ülkesinin büyükelçiliği bulunuyor.
Ekonomik ilişkiler gelişiyor
Türkiye, 2009'dan bu yana Afrika Birliği'ne yılda 1 milyon dolar tutarında bütçe desteği sağlıyor.
Afrika'daki toplam Türk yatırımlarının 6 milyar doları aştığı tahmin ediliyor. Türkiye'nin 2015'te Sahra Altı Afrika'ya yönelik resmi kalkınma yardımı 395,77 milyon dolar tutarında gerçekleşti. Afrika ile ikili ticaret hacmi 2017'de ihracat 11,6 milyar, ithalat da 7,1 milyar dolar olmak üzere 18,8 milyar dolara yükseldi. Bu rakam, 2003 ile kıyaslandığında ticarette üç kat artış olduğu anlamına geliyor.
Afrika ile ticari ve ekonomik ilişkileri geliştirmek isteyen Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), 35 Afrika ülkesiyle iş konseyleri kurdu. Birinci Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu 2-3 Kasım 2016'da İstanbul'da, Birinci Türkiye-Afrika Tarım Bakanları Toplantısı da 27-28 Nisan 2017'de Antalya'da düzenlendi.
Türkiye'nin yaptığı hastanelerde şifa buluyorlar
Dünyada milli gelirine oranla en fazla insani yardım yapan ülke konumundaki Türkiye'nin Afrika'nın farklı bölgelerinde açtığı hastaneler binlerce kişiye şifa dağıtıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımıyla 2015'te Somali'nin başkenti Mogadişu'da hizmete giren Somali-Türkiye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Somalilerin sağlıkta umudu oldu. Doğu Afrika'nın en modern ve donanımlı sağlık merkezi kabul edilen hastaneye iki ülke arasında imzalanan protokol uyarınca Sağlık Bakanlığı 5 yıl boyunca uzman personel ve finansman desteği verecek. Hastane, 5 yıl süreyle iki ülke tarafından ortak işletilecek ve süre sonunda Somali'ye bedelsiz devredilecek.
Ayrıca protokol kapsamında Somali'de üçüncü basamak modern hastane işletme modeli oluşturularak ülke halkına sürdürülebilir, güvenli ve kaliteli sağlık hizmeti sunulacak ve sağlık sistemine yetişmiş insan gücü kazandırılacak.
Afrika'da Türkiye'nin desteğiyle hizmete giren diğer bir sağlık kurumu olan Nyala Türk-Sudan Araştırma ve Eğitim Hastanesi, Türkiye'nin Afrika'da gerçekleştirdiği en büyük insani yardım projelerinden biri olarak biliniyor. Konumu itibarıyla bölgenin merkezinde bulunan hastane sadece Sudan'dan değil, Kamerun, Çad, Gambiya ve diğer civar ülkelerden gelen hastalara da şifa dağıtıyor.
Öte yandan Türk Kızılayı 2017'nin başında Cumhurbaşkanı Erdoğan öncülüğünde kuraklığa maruz kalmış Doğu Afrika ülkelerine yardım etmek amacıyla Türkiye'de ülke çapında "Umudu Ol" bağış kampanyası başlattı ve 20-21 Temmuz 2017'de "Afrika'da Sağlık Kongresi" İstanbul'da düzenlendi.
Eylül 2017 sonu itibarıyla tam olarak işlevsel hale gelen Somali'nin başkenti Mogadişu'daki Türk Askeri Eğitim Merkezi, Somali Ulusal Ordusunun belkemiğini oluşturacak personeli eğitiyor. Türkiye'nin açtığı Türk Askeri Eğitim Merkezi on yıllardan bu yana kabile gruplaşması ve çatışmalarına sahne olan ülkede ordunun yeniden yapılandırılması için Somali'ye bir umut ışığı niteliğinde görülüyor.
Türkiye kıtayla deneyimlerini paylaşıyor
Türkiye'nin dış politika vizyonunu farklı alanlarda hayata geçiren Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) halihazırda Afrika'da 21 Program Koordinasyon ofisi bulunuyor. Kıtadaki çok sayıda ofisiyle uzun soluklu ve sürdürülebilir kalkınma modelleri üzerinde çalışmalar hayata geçiren TİKA, kıtanın Türkiye'nin deneyimlerinden yararlanması için yoğun çaba sarf ediyor.
Türk Hava Yollarının (THY), Afrika ülkeleriyle ulaşım imkanlarını geliştirmek, iş adamlarının karşılıklı olarak birbirleriyle temaslarını kolaylaştırmak, Türkiye'nin Afrika halklarının dünyaya ulaşımında bir kavşak noktası olmasını sağlamak ve halklar arasındaki bağlantıların güçlendirilmesi amacıyla Afrika’ya uçuşlarının sayısının artırılması yönündeki çalışmalarına devam ediyor.
THY, halihazırda 33 ülkede 51 varış noktasına uçuş gerçekleştiriyor.
Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye Maarif Vakfıyla iş birliğiyle 19-21 Ekim 2017'de İstanbul'da Birinci Türkiye-Afrika Eğitim Bakanları konferansına ev sahipliği yaptı. Türkiye, 1992'den bu yana 8 binin üzerinde Afrikalı öğrenciye lisans, lisansüstü ve doktora bursu verdi.
Afrika'ya desteğin güzel bir örneği
Afrikalı ailelerin el emeği hediyelik eşyaların satışa sunulduğu Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Evi, 2016'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayesinde Ankara'da açıldı.
Bu kapsamda Afrikalı kadınların ortaya koyduğu el emeği ürünler hak ettikleri değerde, kar amacı gütmeden Türkiye'de satışa sunuluyor. Böylece Afrikalı kadınlara gelir sağlanması amaçlanıyor.
(AA)